مشکل اصلی جنگلهای زاگرس چیست؟
تاریخ انتشار: ۱۱ دی ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۹۴۲۴۰۲۷
رئیس سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور با اشاره به مشکل اصلی جنگلهای زاگرس گفت: از ۶ میلیون هکتار جنگلهای زاگرسی زیراشکوب حدود ۲ میلیون هکتار آن تحت بهرهبرداری های کشاورزی و باغداریست که در پی استفاده از سموم و آفات کشها، شکارگرهای طبیعی از بین میروند و این امر باعث طغیان آفات مثل برگخوار و جوانه خوار بلوط میشود.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
به گزارش ایسنا عباسعلی نوبخت در اولین همایش مجازی علمی-تخصصی ملی «بایستههای حقوق شهروندی در حفاظت از منابع طبیعی و توسعه درختکاری» با اشاره به کارکردهای پوشش گیاهی بهویژه جنگلهای زاگرس اظهارکرد: منطقه زاگرس با داشتن هفت رودخانه از ۹ رودخانه بزرگ ایران تامین کننده ۴۰ درصد آب کشور است که سالیان بالغ بر ۶ میلیارد مترمکعب میشود.
رئیس سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور ضمن برشمردن اهم ظرفیتهای پوشش گیاهی، با اشاره به وجود بیش از ۸۰۰۰ گیاهی در ایران، این تنوع ژنتیکی را معادل تعداد کل گونههای قاره اروپا دانست که یک بانک ژنتیکی خارقالعاده را در پهنه کشور تشکیل میدهند.
وی درباره مشکل اصلی جنگلهای زاگرس گفت: از ۶ میلیون هکتار جنگلهای زاگرسی زیراشکوب حدود ۲ میلیون هکتار آن تحت بهرهبرداری های کشاورزی و باغداریست که طی این فعالیتها و در پی استفاده از سموم و آفات کشها، شکارگرهای طبیعی از بین میروند و این امر باعث طغیان آفات مثل برگخوار و جوانه خوار بلوط میشود که خسارت عمدهای به این جنگلها میزند. رفع معضل کشت زیراشکوب که دارای وجوه اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی نیز است هم افزایی و همکاری دستگاههای هر سه قوه را میطلبد.
نوبخت اضافه کرد: از ۱۳ اقلیم دنیا کشور ما صاحب ۱۱ اقلیم است، بهگونهای که ۱۱ استان کشور تحت پوشش جنگل های زاگرسی، سه استان هیرکانی و دو استان ارسبارانی است که این واقعیت یک ظرفیت عظیم برای کشور است.
وی با تاکید بر اجرای طرح مردمی کاشت یک میلیارد درخت در چهار سال در پاسخ به نحوه تامین آب مصرفی این میزان کاشت درخت تصریح کرد: باتوجه به میانگین ۲۵۰ میلیمتری بارندگی سالیانه کشور، میزان نزولات آسمانی بیش از ۴۱۰ میلیارد مترمکعب آب در سال میشود که با فرض کاشت برخی نهالها در نامساعدترین مناطق آب و هوایی و نیازمندی به ۱۰ مورد آبیاری سالیانه، آب مورد نیاز برای اجرای این طرح حداکثر به ۲۰۰ میلیون مترمکعب میرسد که در مقایسه با ۴۰۰ میلیارد مترمکعب نزولات سالیانه، رقم زیادی نیست این در حالیست که آبهای نامتعارف را در این محاسبه وارد نکردهایم.
وی با تاکید بر خانواده به عنوان واحد جامعه، نقش زنان و مادران را در اجرای طرح کاشت مردمی یک میلیارد درخت اساسی خواند و افزود: در برخی استانها مثل کرمانشاه، کردستان، قزوین و هرمزگان با مشارکت بانوان، طرح تولید نهال در سطح خانهها و هر منزل یک نهالستان به منصه ظهور رسیده است، بهطوری که نهالهای تولید شده خیلی شادابتر و سرسبز تر از بسیاری از نهالستانهای دیگر است چون با عشق تولید شدهاند.
نوبخت ضمن تاکید بر اشتغالزا بودن کلیه مراحل جمع آوری بذر، گلدانگیری و سبز کردن و کاشت و نگهداری نهالها به مقوله زراعت چوب و ظرفیت مغفول مانده در این بخش اشاره کرد و پرداختن بیشتر به این بخش در قالب اجرای طرح کاشت یک میلیارد درخت را تامین کننده نیاز ۱۶ میلیون مترمکعبی سالیانه کشور به چوب دانست و مشخصا اجرای صرفا پروژه زراعت چوب ۲۹۰ هزار هکتاری اختصاصی استان خوزستان در قالب طرح یک میلیارد درخت را موجب تبدیل ایران به کشور صادرکننده چوب دانست.
به گزارش پایگاه اطلاع رسانی منابع طبیعی نوبخت در تشریح نحوه مشارکت و ظرفیتهای مردمی اجرای طرح یک میلیارد درخت با اشاره به تفاهمنامه وزارت جهاد کشاورزی و وزارت آموزش و پرورش گفت: وجود بیش از ۶ میلیون دانش آموز، ۸۷۰ هزار معلم، آموزگار و دبیر و حدود ۱۰۰ هزار دانشجو-معلم ظرفیت ذیقیمتی است که با اجرایی شدن تفاهم نامه بین وزارت جهاد کشاورزی و وزارت آموزش و پرورش میتواند به تولید ۶۰ میلیون نهال توسط دانش آموزان منجر شود.
انتهای پیام
منبع: ایسنا
کلیدواژه: سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری آفت طرح مردمی کاشت یک میلیارد درخت پليس شهرداري تهران تهران آلودگی هوا یک میلیارد درخت جنگل های زاگرس میلیون هکتار منابع طبیعی اجرای طرح ۶ میلیون جنگل ها
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.isna.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایسنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۹۴۲۴۰۲۷ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
هفت گوهر نایاب زاگرس در خطر انقراض
طبیعت استان کهگیلویه و بویراحمد، نگینی در زاگرس سرسبز، همواره به عنوان بهشتی از تنوع زیستی گیاهی شناخته شده است. در دامنههای پرشیب و دشتهای حاصلخیز این استان، گنجینهای از گیاهان ارزشمند و منحصر به فرد رویش یافتهاند که هر کدام نقشی بیبدیل در حفظ تعادل اکوسیستم و زینت بخشیدن به طبیعت این خطه بودهاند. با این حال، این گنجینه بینظیر، در معرض خطری جدی قرار گرفته است.
هفت گونه از این گیاهان بومی و ارزشمند، در حال حاضر در فهرست سیاه انقراض قرار دارند. بیلهر، تره، جاشیر خوراکی، کرفس کوهی، آنغوزه و باریجه، نامهایی هستند که شاید برای بسیاری ناآشنا باشند، اما هر کدام در جایگاه خود، گوهرهایی نایاب در طبیعت ایران محسوب میشوند.
این چالش زیستمحیطی، نه تنها تنوع زیستی این استان را به شدت تهدید میکند، بلکه میتواند پیامدهای ناگواری برای اقتصاد و معیشت مردم منطقه نیز به دنبال داشته باشد. گیاهان دارویی و خوراکی در کهگیلویه و بویراحمد، از دیرباز نقش مهمی در زندگی مردم محلی ایفا کردهاند و از بین رفتن آنها، میتواند به فقر و بیکاری در منطقه دامن بزند.
گیاهان نقش حیاتی در حفظ تعادل اکوسیستمها ایفا میکنند. از دست رفتن هر گونه گیاهی، میتواند به زنجیره غذایی و چرخههای طبیعی آسیب برساند و پیامدهای منفی برای سلامت انسان و محیط زیست به دنبال داشته باشد.
مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری کهگیلویه و بویراحمد ضمن هشدار نسبت به تنوع زیستی این استان، از انقراض قریب الوقوع هفت گونه گیاهی نادر خبر داد. سعید جاویدبخت با برشمردن عواملی مانند برداشت بیرویه، تخریب زیستگاه و تغییرات آب و هوایی به عنوان تهدیدات اصلی این گنجینههای گیاهی، خواستار اقدامات عاجل برای نجات آنها شد.
بیلهر، تره، جاشیر خوراکی، کرفس کوهی، آنغوزه و باریجه نامهایی هستند که شاید برای بسیاری ناآشنا باشند، اما هر کدام در جایگاه خود، گوهرهایی نایاب در طبیعت ایران محسوب میشوند. این گونههای منحصر به فرد که در دامنههای پرشیب و دشتهای حاصلخیز کهگیلویه و بویراحمد رویش یافتهاند، در حال حاضر در فهرست سیاه انقراض قرار گرفتهاند.
جاویدبخت با اشاره به برداشت بیرویه این گیاهان برای مصارف دارویی و خوراکی، این عامل را یکی از متهمان اصلی این فاجعه زیستمحیطی میداند. تخریب زیستگاهها به دلیل جادهسازی، چرای بیرویه دام و توسعه کشاورزی نیز مزید بر علت شده و نسل این گیاهان ارزشمند را در معرض خطر جدی قرار داده است.
تغییرات آب و هوایی و گرمایش زمین نیز از دیگر عواملی هستند که جاویدبخت به آنها اشاره میکند. این پدیده نه تنها بر کمیت و کیفیت این گیاهان تأثیر منفی میگذارد، بلکه آنها را در برابر بیماریها و آفات آسیبپذیرتر نیز میکند.
مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری کهگیلویه و بویراحمد در تشریح اقدامات انجام شده برای جلوگیری از انقراض این گونهها، به مسدود کردن جادههای فرعی منتهی به مراتع، فرهنگسازی از طریق رسانهها و سازماندهی نیروها در مناطق بحرانی اشاره کرد. برخورد قانونی با متخلفان نیز از دیگر اقداماتی است که به گفته جاویدبخت در دستور کار قرار دارد.
با این حال، جاویدبخت معتقد است که این اقدامات کافی نیستند و برای نجات این گنجینههای گیاهی، نیاز به یک عزم ملی و همکاری همهجانبه وجود دارد. او از جمله راهکارهای اساسی را حمایت از جوامع محلی، افزایش آگاهی عمومی، جلب مشارکت سازمانهای مردمنهاد و بخش خصوصی و همچنین تحقیقات بیشتر برای تعیین دقیق وضعیت این گیاهان و یافتن راهکارهای مناسب برای احیای آنها عنوان میکند.
انقراض این هفت گونه گیاهی نه تنها یک چالش زیستمحیطی است، بلکه میتواند پیامدهای ناگواری برای اقتصاد و معیشت مردم منطقه نیز به دنبال داشته باشد. از این رو، مسئولان، سازمانهای ذیربط و آحاد مردم باید با حساسیت و جدیت بیشتری به این موضوع بپردازند و برای حفظ این میراث طبیعی ارزشمند تلاش کنند.
اگرچه اقداماتی مانند مسدود کردن جادههای فرعی و برخورد قانونی با متخلفان، گامهای اولیه و ضروری برای جلوگیری از انقراض هفت گونه گیاهی نادر در کهگیلویه و بویراحمد هستند، اما برخی کارشناسان میگویند که برای نجات این گنجینههای گیاهی و تضمین بقای آنها در طبیعت، نیاز به راهکارهای جامع و بلندمدتی است.
در اولین قدم، نیاز به تحقیقات علمی گسترده و دقیق در مورد وضعیت فعلی این گیاهان، عوامل تهدید کننده آنها و راهکارهای مناسب برای احیای آنها وجود دارد. این تحقیقات باید توسط متخصصان مجرب و با استفاده از روشهای علمی نوین انجام شود تا اطلاعات دقیقی از وضعیت این گونههای ارزشمند به دست آید.
جوامع محلی ساکن در مناطق زاگرس، از دیرباز با طبیعت پیرامون خود زندگی مسالمتآمیزی داشتهاند و از دانش بومی ارزشمندی در زمینه حفاظت از منابع طبیعی برخوردار هستند. حمایت از این جوامع و جلب مشارکت فعال آنها در حفاظت از این گیاهان، میتواند نقشی کلیدی در احیای آنها ایفا کند.
افزایش آگاهی عمومی از طریق برنامههای آموزشی و رسانهای، یکی از مهمترین راهکارهای حفاظت از این گونههای گیاهی است. با آموزش مردم در مورد اهمیت این گیاهان، تبعات انقراض آنها و راهکارهای حفظ آنها، میتوان گامی بلند در جهت نهادینهکردن فرهنگ حفظ محیط زیست در جامعه برداشت.
ایجاد و توسعه مناطق حفاظتشده در زیستگاههای این گیاهان، میتواند پناهگاههای امنی برای آنها فراهم کند و از آنها در برابر تهدیدات مختلف مانند تخریب و چرای بیرویه دام محافظت کند.
سازمانهای مردمنهاد فعال در زمینه محیط زیست، گنجینهای از تخصص، تعهد و شور و اشتیاق برای حفاظت از طبیعت هستند. حمایت از این سازمانها از طریق تخصیص بودجه و امکانات، میتواند به آنها در انجام فعالیتهای مؤثر در زمینه حفاظت از این گونههای گیاهی نادر یاری رساند.
بخش خصوصی نیز میتواند با سرمایهگذاری در زمینه تولید و پرورش این گیاهان به صورت پایدار، به حفظ آنها و ایجاد اشتغال برای جوامع محلی کمک کند. این امر نه تنها به نفع محیط زیست خواهد بود، بلکه میتواند منافع اقتصادی نیز به همراه داشته باشد.
در کنار این راهکارها، اقداماتی مانند استفاده از ظرفیت گردشگری و جذب گردشگران طبیعتدوست، توسعه کشت و پرورش این گیاهان در زمین ها، حمایت از پژوهشگران و دانشجویان در زمینه مطالعه و احیای این گونهها نیز میتوانند در نجات این گنجینههای گیاهی و حفظ آنها برای نسلهای آینده نقشآفرین باشند.
با اتخاذ این راهکارهای جامع و با مشارکت همگانی، میتوان امیدوار بود که شاهد احیای این هفت گونه گیاهی نادر در کهگیلویه و بویراحمد و حفظ آنها به عنوان میراثی گرانبها برای نسلهای آینده باشیم.
باشگاه خبرنگاران جوان کهگیلویه و بویراحمد یاسوج